Pm36

Pm36  to parowóz pośpieszny do prowadzenia lekkich pociągów ekspresowych o masie do 300 ton z prędkością 120 km/h. Powstał w 1936 roku przy konsultacji profesora Antoniego Xiężopolskiego.Stworzono tylko dwa egzemplarze w Chrzanowie. Ostoja parowozu była belkowa z dużymi wykrojami, z belek grubości 90 mm, zawieszona na sprężynach płaskich od dołu, podparta w czterech punktach. Przedni dwuosiowy wózek toczny miał przesuw boczny 90 mm, tylny półwózek Bissela 100 mm, osie napędne były sztywne, druga o miała obrzeża zwężone o 15 mm. Osie zestawów kołowych napędnych były drążone.
Tender wyposażony był w łożyska toczne SKF. W przedniej części tendra znajdowała sie kontrbudka, przez którą było wejście do budki maszynisty na parowozie. Przewidywano, że w seryjnej produkcji parowozy będą wyposażone w mechaniczny podajnik węgla(stocker).
Pm36 dysponowało  kociołem o dużych wymiarach, z szerokim stojakiem półromienistym, zbudowanym z blach ze stali chromowej, ze względu na największe ciśnienie jakie zastosowano w polskich parowozach, wynoszące 1,8 MPa (18kG/cm2). Do zasilania kotła wodą. użyto inżektor ssąco-tłoczący Friedmanna , parę odlotową, Metcalfa-Friedmanna.
Parowóz był wyposażony w hamulec powietrzny Westinghouse'a szybkodziałający (SS), z przystawką do zmiany nacisku kolcków hamulcowych zależnie od prędkości. Układ hamulcowy zasilany był powietrzem tłoczonym przez sprężarkę czterocylindrową typu H11a4.
W Pm36 zastosowano 24 V  instalację elektryczną ERA.
Prędkościomierz rejestrujący  Hasler.
Parowóz Pm36-1 z numerem fabrycznym 662 obudowany był otuliną opływową , zaprojektowaną w Instytucie Aerodynamicznym Politechniki Warszawskiej , przy udziale Kazimierza Zembrzuskiego. Zastosowanie tej otuliny zmniejszyło opory powietrza o 48 %.Wykonano ją z blach umocowanych do szkieletu z kątowników.Otulina obejmowała cała konstrukcję parowozu i tendra (z wyjątkiem kół napędnych) urządzenia cięgłowe z przodu, połączenie parowozu z tendrem.Skrzynię węglową zamykano od góry, natomiast klapy wlewów wody otwierano z budki maszynisty. W celu dostępu do części i podzespołów w otulinie były zamykane klapy na zawiasach(na przodzie zastosowano dwudzielne drzwiczki umożliwiające dostęp do dymnicy i drugie umożliwiające dostęp do haka cięgłowego. W tendrze Pm36-1 zainstalowano fartuch czyli urządzenie do przesuwania węgla z głębi tendra, napędzane sprężonym powietrzem.
Pm36-1 zdobył złoty medal na Wystawie Techniki i Sztuki w paryżu w 1937 roku. Po powrocie z Paryża eksploatowany do 1942 roku potem przejęty przez włądze niemieckie prowadził pociagi popieszne między Warszawą a Krakowem oraz Warszawą i Łodzią. Gdy nastąpiło wytopienie  korków łatwotopliwych i wyżarzenie skrzyni ogniowej przesłano go do Rzeszy a tam poddano licznym doświadczeniom.
Parowóz złomowano.
PDrugi egzemplarz Pm36-2 przetrwał wojnę i pełnił służbę w dyrekcji poznańskiej oznaczony symbolem Pm36-1.Obecnie możemy podziwiać Pm36-1 w Muzeum Kolejnictwa w Warszawie.


     Pm36-1 jeszcze bez otuliny aerodynamicznej.                                                                                                 zdj. "Inżynier Kolejowy"
 

DANE TECHNICZNE parowozów

                                                          Pm36-1                     Pm36-2
Układ osi                                                             2-3-1
Średnica cylindra/skok tłoka [mm]                      530/700
Średnica kół napędnych [mm]                               2000
Średnica kół tocznych [mm]                              1000/1200
Rozstaw osi skrajnych [mm]                               11 750
Długość parowozu
ze zderzakami [mm]                                            14 843
Powierzchnia rusztu [m2]                                       3,9
Powierzchnia ogrzewalna kotła [m2]                       198
Powierzchnia przegrzewacza [m2]                           71
Obciązenie osi napędnych [t]                            17,8/17,3
Obciążenie osi tocznych [t]                           16/13   16/12,5
Masa parowozu próżnego[t]                               87/84,3
Masa w stanie służbowym [t]                           95,4/ 92,7
Siła pociągowa[kN]                                   106(10 600 kG)
Moc[KM]                                                         1800
Prędkść maksymalna[km/h]                            140/120
Liczba osi                                                           4
Średnica kół [mm]                                             1000
Pojemnść skrzyni wodnej [m3]                          31/32
Pojemność skrzyni węglowej [t]                          8/9
Masa tendra próżnego [t]                               31,5/32,9
Masa w stanie służbowym[t]                          70,5/72,9
 
 

                            Pm36-1 w otulinie aerodynamicznej



dane pochodzą z "Parowozy normalnotorowe produkcji polskiej dla PKP i przemysłu" Bogdan Pokropiński

 
 
Back to the top
Powrót do strony Polskie Parowozy
Powrót do strony głównej