Pm36 to parowóz pośpieszny do prowadzenia
lekkich pociągów ekspresowych o masie do 300 ton z prędkością 120 km/h.
Powstał w 1936 roku przy konsultacji profesora Antoniego Xiężopolskiego.Stworzono
tylko dwa egzemplarze w Chrzanowie. Ostoja parowozu była belkowa z dużymi
wykrojami, z belek grubości 90 mm, zawieszona na sprężynach płaskich od
dołu, podparta w czterech punktach. Przedni dwuosiowy wózek toczny miał
przesuw boczny 90 mm, tylny półwózek Bissela 100 mm, osie napędne były
sztywne, druga o miała obrzeża zwężone o 15 mm. Osie zestawów kołowych
napędnych były drążone.
Tender wyposażony był w łożyska toczne SKF. W
przedniej części tendra znajdowała sie kontrbudka, przez którą było wejście
do budki maszynisty na parowozie. Przewidywano, że w seryjnej produkcji
parowozy będą wyposażone w mechaniczny podajnik węgla(stocker).
Pm36 dysponowało kociołem o dużych wymiarach,
z szerokim stojakiem półromienistym, zbudowanym z blach ze stali chromowej,
ze względu na największe ciśnienie jakie zastosowano w polskich parowozach,
wynoszące 1,8 MPa (18kG/cm2). Do zasilania kotła wodą. użyto
inżektor ssąco-tłoczący Friedmanna , parę odlotową, Metcalfa-Friedmanna.
Parowóz był wyposażony w hamulec powietrzny Westinghouse'a
szybkodziałający (SS), z przystawką do zmiany nacisku kolcków hamulcowych
zależnie od prędkości. Układ hamulcowy zasilany był powietrzem tłoczonym
przez sprężarkę czterocylindrową typu H11a4.
W Pm36 zastosowano 24 V instalację elektryczną
ERA.
Prędkościomierz rejestrujący Hasler.
Parowóz Pm36-1 z numerem fabrycznym 662 obudowany
był otuliną opływową , zaprojektowaną w Instytucie Aerodynamicznym Politechniki
Warszawskiej , przy udziale Kazimierza Zembrzuskiego. Zastosowanie tej
otuliny zmniejszyło opory powietrza o 48 %.Wykonano ją z blach umocowanych
do szkieletu z kątowników.Otulina obejmowała cała konstrukcję parowozu
i tendra (z wyjątkiem kół napędnych) urządzenia cięgłowe z przodu, połączenie
parowozu z tendrem.Skrzynię węglową zamykano od góry, natomiast klapy wlewów
wody otwierano z budki maszynisty. W celu dostępu do części i podzespołów
w otulinie były zamykane klapy na zawiasach(na przodzie zastosowano dwudzielne
drzwiczki umożliwiające dostęp do dymnicy i drugie umożliwiające dostęp
do haka cięgłowego. W tendrze Pm36-1 zainstalowano fartuch czyli urządzenie
do przesuwania węgla z głębi tendra, napędzane sprężonym powietrzem.
Pm36-1 zdobył złoty medal na Wystawie Techniki
i Sztuki w paryżu w 1937 roku. Po powrocie z Paryża eksploatowany do 1942
roku potem przejęty przez włądze niemieckie prowadził pociagi popieszne
między Warszawą a Krakowem oraz Warszawą i Łodzią. Gdy nastąpiło wytopienie
korków łatwotopliwych i wyżarzenie skrzyni ogniowej przesłano go do Rzeszy
a tam poddano licznym doświadczeniom.
Parowóz złomowano.
PDrugi egzemplarz Pm36-2 przetrwał wojnę i pełnił
służbę w dyrekcji poznańskiej oznaczony symbolem Pm36-1.Obecnie możemy
podziwiać Pm36-1 w Muzeum Kolejnictwa w Warszawie.
Pm36-1
jeszcze bez otuliny aerodynamicznej.
zdj. "Inżynier Kolejowy"
DANE TECHNICZNE parowozów
Pm36-1
Pm36-2
Układ osi
2-3-1
Średnica cylindra/skok tłoka [mm]
530/700
Średnica kół napędnych [mm]
2000
Średnica kół tocznych [mm]
1000/1200
Rozstaw osi skrajnych [mm]
11 750
Długość parowozu
ze zderzakami [mm]
14 843
Powierzchnia rusztu [m2]
3,9
Powierzchnia ogrzewalna kotła [m2]
198
Powierzchnia przegrzewacza [m2]
71
Obciązenie osi napędnych [t]
17,8/17,3
Obciążenie osi tocznych [t]
16/13 16/12,5
Masa parowozu próżnego[t]
87/84,3
Masa w stanie służbowym [t]
95,4/ 92,7
Siła pociągowa[kN]
106(10 600 kG)
Moc[KM]
1800
Prędkść maksymalna[km/h]
140/120
Liczba osi
4
Średnica kół [mm]
1000
Pojemnść skrzyni wodnej [m3]
31/32
Pojemność skrzyni węglowej [t]
8/9
Masa tendra próżnego [t]
31,5/32,9
Masa w stanie służbowym[t]
70,5/72,9
|
|
|