Projekt wykonany przez zespół inżynierów biura
konstrukcyjnego fabryki lokomotyw w Chrzanowie pod kierunkiem Kazimierza
Zembrzuskiego.
PT31 to ciężki parowóz pośpieszny , o układzie
osi 1-4-1, miał wiele podzespołów Pu29. Zastosowanie ostoi belkowej
oraz wózka Krauss-Helmhottza zamiast wózka dwuosiowego umożliwiło zmniejszenie
rozstawu osi skrajnych oraz zmniejszenie masy parowozu w zamian za co zmniejszono
powierzchnię ogrzewalną kotła i przegrzewacza oraz moc parowozu. Od roku
1932 zaniechano produkcji Pu29 , po czym przystąpiono do seryjnej produkcji
Pt31. W dniu 5 Października 1932 odbyła się próbna jazda pierwszego parowozu
Pt31 na trasie z licznymi wzniesieniami i łukami, od Strzemieszyc do Skarżyska
i z powrotem. Parowóz ciągnął pociąg o masie 650 ton ze średnią prędkością
57 km/h, a największą 80 km/h. wkrótce Pt31 wprowadzono do obsługi pociągów
pośpiesznych. Pociąg pasażerski o masie 600 ton Pt31 ciągnął z prędkością
105 km/h. Do 1939 roku zbudowano 98 parowozów Pt31 , na dalsze 12 były
przygotowane materiały w halach produkcyjnych
fabryki
w Chrzanowie. Z tego materiału administracja niemiecka poleciła roku 1940
zbudowanie 12 parowozów, dając im serię kolei niemieckich 3910,
a potem 1910. Po roku 1945 PKP otrzymało tylko 66 sztuk Pt31
reszta czyli 44 sztuki przejęły inne koleje europejskie. Pt31 eksploatowano
do roku 1978.
Pt31
zdj. Archiwum Fabloku
Parowóz miał ostoję
belkową , z belek o grubości 90 mm, podpartą w czterech punktach, z odspreżynowaniem
dolnym, współpracującym za pomocą wahaczy podłużnych z wózkiem Krauss-Helmholtza
(na przodzie parowozu) i półwózkiem Bissela (w tyle). Dzięki przesuwom
przedniej osi tocznej - 120 mm, przedniej osi pędnej - 20 mm, tylnej osi
tocznej - 100 mm, oraz zwężeniu obrzeży kół osi napędnej o 10 mm parowóz
mógł swobodnie przechodzić łuki o promieniu 150 mm. Osie zestawów kołowych
napędnych były drążone.
Kocioł o dużych wymiarach, z szerokim stojakiem
półpromienistym z miedziana skrzynią ogniowa miał ruszt wywrotowy, duży
popielnik, w dymnicy urządzenia ciągowe petticoat, drzwiczki Marcottiego,
oczyszczacz wody zasilającej, labiryntowy osuszacz pary i przegrzewacz
Schmidta z zaworem powietrznym Lopuszyńskiego.
Osprzęt kotła był identyczny jak w Pu29, a do
zasilania kotła w wodę zastosowano inżektor ssąco-tłoczący Friedmanna (z
prawej strony) i inżektor tłoczący na parę odlotową Metcalfa-Friedmanna
(z lewej strony).
Cały mechanizm napędowy i parorozdzielczy, były
identyczne jak w parowozie Pu29, nieco dłuższy był tylko korbowód przenoszący
napęd na trzecią oś (w Pu29 na druga).
Zastosowano tutaj suwaki tłoczkowe o średnicy
320 mm, ułatwiające przepływ pary bez tłumienia jej, oraz wyrównywanie
ciśnień w konstrukcji. Pomiar ciśnienia i temperatury pary w skrzyni suwakowej
umożliwiały dodatkowy manometr i pirometr.
Smarowanie cylindrów oraz łożysk osiowych odbywało
się za pomocą smarotłoczni Friedmanna.
Do pomiaru prędkości zastosowano prędkościomierz
rejestrujący szwajcarskiej firmy TE-LOC, a 24 V instalacja oświetleniowa
zasilana z turbozespołu była wykonana przez firme ERA.
Hamulec powietrzny Westinghouse'a był zasilany
przez sprężarkę trzycylindrową typu H11a3, którą w latach późniejszych
zastąpiono czterocylindrową typu H11a4.
Do uruchamiania hamulca zespolonego służył zawór
maszynisty typyu Knorra, natomist hamulec niesamoczynny(dodatkowy) do hamowania
parowozu był uruchamiany kurkiem trójdrożnym.
Dane techniczne parowozu Pt31
Układ osi 1-4-1
Średnica cylindra/skok tłoka[mm] 650/700
Średnica kół napędnych[mm] 1850
Średnica kół tocznych[mm] 1000/1200
Rozstaw osi skrajnych[mm] 12 200
Ciśnienie w kotle[MPa] 1,5
Powierzchnia ogrzewalna kotła[m2]
4,5
Powierzchnia przegrzewacza[m2] 239,8
Obciążenie osi napędnych[t] 90,2
Obciążenie osi tocznych[t] 18,3
Masa parowozu próżnego[t] 14,4/18,0
Masa w stanie służbowym[t] 97,7
Siła pociągowa[kN] 135
Moc[kW] 1472 (200KM)
Prędkość maxymalna[km/h] 110
Tender(32D29)
Liczba osi 4
Średnica kół[mm] 1000
Pojemność skrzyni wodnej[m3] 32,0
Pojemność skrzyni węglowej[t] 10,0
Masa tendra próżnego[t] 26,5
Masa w stanie służbowym[t] 68,5
Dane pochodzą z ksiązki "Parowozy
normalnotorowe produkcji polskiej dla PKP i przemysłu" Bogdan Pokropiński
|
|
|