Wagon parowy systemu
Sentinel - Cammel

na podstawie referatu Inż. Oskara Ogurka
 


Rys.1.Wagon parowy syst. Sentinel - Cammel
zbudowany przez wytwórnię Lilpop - Rau i Loewenstein.


          Wagon systemu Sentinel - Cammel PKP wzięły do ruchu, na warunkach dzierżawy, w roku 1930. Został on zbudowany przez wytwórnię Lilpop, Rau i Lowenstein w Warszawie, przyczym zespół napędowy sprowadzono, podobnie jak do krajowych wagonów syst. Clayton'a, z Anglii. Po roku zadowalającej pracy wagon ten został zakupiony przez PKP.

          Kocioł w wagonie syst. Sentinel - Cammel był typu opłomkowego z przegrzewaczem pary, której ciśnienie wynosiło 21 atm. Kotły opalane były olejem gazowym, co tłumaczy się przeznaczeniem tego wagonu do pracy na szlaku Puck - Hel. Istniały bowiem także kotły Sentinel'a na węgiel, lecz było to niedopuszczalne ze względu na ochronę lasów ( paliwo węglowe daje zwykle iskry, zwłaszcza w małych kotłach stojących, w których natężenie powierzchni ogrzewalnej, a więc i rusztu, musi być z konieczności dość znaczne).
          Maszyna parowa jednostronnego działania posiadała 6 cylindrów i była lepszym rozwiązaniem pod względem zrównoważenia mas, będących w ruchu posuwistym, niż w przypadku obustronnej  maszyny parowej  wagonów syst. Claytona.
          Wagon Sentinel'a posiadał przekładnię mechaniczną bez skrzynki biegów; przenoszenie energii na oś napędną odbywało się za pomocą wału kardanowego i stałej przekładni, składającej się z pary stożkowych i czołowych kół zębatych. Zróżniczkowanie szybkości jazdy stosownie do charakteru profilu szlaku osiągało się przez zmianę napełnienia cylindrów maszyny parowej, przyczym zmianę tą można było osiągnąć w sposób ciągły bez wywoływania sił dynamicznych w mechanizmie napędowym, czego trudno było całkowicie uniknąć przy stosowaniu nawet najlepiej rozwiązanych skrzynek biegów.
          Wadą tego wagonu, podobnie jak wagonów syst. Clayton'a, było to, że nie nadawał się do większych szybkości jazdy ze względu na konieczność stosowania w tym przypadku kotłów o większej powierzchni ogrzewalnej, a że w górę z kotłem zbyt wysoko nie można było iść, ze względu na ograniczenie skrajnią, należałoby stosować kotły leżące, co związane byłoby z dużą stratą drogocennego dla pasażerów miejsca, szczególnie biorąc pod uwagę duże zapasy paliwa i wody, jakieby należało wozić z uwagi na krótkie postoje w ruchu szybkobieżnym. Oprócz dużej straty miejsca w wagonie sama praca tak zbudowanego wagonu byłaby nieekonomiczna z uwagi na duży wożony ciężar martwy (kotła, maszyny i zapasu paliwa i wody), przypadający na jedno miejsce do siedzenia. 


 
Rys. 2.Sześciocylindrowa maszyna parowa
jednostronnego działania wagonu
syst. Sentinel - Cammel'a.
Rys. 3. Układ kotła wraz z urządzeniem 
syst. Sentinel - Cammel'a (w wagonie 
zbudowanym przez wytwórnię Lilpop, 
Rau i Loewenstein).

 
Opis do rysunku 3 - go:

I. Części urządzenia zasadniczego:
 
 

A  - przepustnica L  - zbiornik paliwa do palnika zapasowego,
B  - przegrzewacz, N  - palnik zapasowy,
C  - filtr parowy do paleniska, O  - pomocniczy zbiornik z paliwem lekkim,
D  - palnik główny, P  - zawór odcinający,
E  - główny zbiornik paliwa, Q  - trójdrogowy zawór na przewodzie głównym paliwa,
F  - zawór odcinający, R  - połączenie z postronnym źródłem pary lub powietrza,
G  - kurek powietrzny, S  - zawór na rurze parowej do paleniska,
H  - podgrzewacz paliwa i filtr, X  - wziernik kontrolny paleniska,
J  - filtr paliwa,   Y  - zawór do dmuchawy.
K  - zawór regul. dopływ paliwa,

II. Części urządzenia pomocniczego:
 
 

T  - zbiornik pod ciśnieniem,   V  - palnik pomocniczy,
U  - zawór iglicowy, W  - gniazda palnika pomocniczego.

 
Rys. 3. Skrzynka napędowa (przekładnia)
wagonu syst. Sentinel - Cammel'a.
Rys. 4. Wał kardanowy napędu
wagonu syst. Sentinel - Cammel'a.


Rys. 5. Napęd wagonu syst. Sentinel - Cammel'a.
 

Tabela przedstawiająca dane tachniczne wagonu syst. Sentinel - Cammel'a.
(stan na 01.06.1936 r.):


Oznaczenie 
90004
Typ wagonu
parowy, angielski
Producent
Lilpop
Masa służbowa (t)
36,22
Liczba miejsc siedzących
normalnych/odchylnych
63/-
Liczba osi
4
Prędkość maksymalna (km/h)
70
Data uruchomienia na PKP
1930
Silnik:
- liczba 
- typ
- moc (KM)
- ciśnienie pary przegrzanej (atm.)
- obroty (obr./min.)
- liczba cylindrów
- średnica cylindra (mm)
- skok tłoka (mm)
- rodzaj paliwa
1
maszyna parowa
100
21
-
6
-
-
olej gazowy
Przekładnia:
- rodzaj
- typ (system)
mechaniczna
-
Uwagi
-

 

Powrót do poprzedniej strony.

Powrót do strony głównej.