LOKOMOTYWY ELEKTRYCZNE

---

Lokomotywy towarowe:
- ET21
- ET22
- ET40
 

  EP01 - Pierwsza polska lokomotywa elektryczna, używana w węźle warszawskim od 1937 do przeciągania pociągów dalekobieżnych po zelektryfikowanej linii średnicowej (między Warszawa Zachodnią a Wschodnią. Moc lokomotywy
1352 kW., prędkość maksymalna 110 km/h. Obecnie nie eksplatowana.

  EP03 -W roku 1946 w wyniku porozumienia ze szwedzkim koncernem  Svenska Elektriska AB(ASEA) dostarczono 8 lokomotyw o układzie BoBo,przeznaczonych do pracy na liniach Warszawskiego Węzła Kolejowego . Początkowe oznaczenie lokomotywy E 150 zmieniono później na EP03. Eksploatowano je w latach 1951 - 1970. Lokomotywy te posiadały zwarte ,całkowicie spawane pudło. Lokomotywa miała rozruch oporowy. Głowny obwód zabezpieczony był wyłacznikiem szybkim. Przełączanie  grup silników i załączanie oporów  odbywało się za pomocą indywidualnych styczników elektropneumatycznych. Sprężonego powietrza dostarczały dwie spręzarki, a chłodzenie silników zapewniały dwa wentylatory.
  Lokomotywy wyposażono w hamulec  pneumatyczny sytemu  Westinghouse'a.
Wyposażenie elektryczne zostało wykonane w zakładach w Westeras , a częsć mechaniczną i montaż w zakładach ASEA w Falun.

DANE TECHNICZNE lokomotywy elektrycznej EP03

Masa służbowa - 81,2 tony
Nacisk na os - 20,3 tony
Moc ciągła - 1 620 kW
Moc godzinna - 1 800 kW
Średnica kół - 1220 mm

  EU06 - tak oznaczone są elektrowozy, oryginalne wyprodukowane w Anglii w latach 60-dziesiątych (1961-1965), których to licencyjną produkcję podjęto w Polsce(wyprodukowane w Polsce lokomotywy oznaczone są jako EU07).

DANE TECHNICZNE lokomotywy elektrycznej EU06

Układ osi - BoBo
Długość całkowita - 15915 mm
Największa szerokość - 3038 mm
Największa wysokość
od główki szyny - 4343 mm
Rozstaw osi wózka - 3050 mm
Rozstaw osi skrajnych lok. -11600 mm
Rozstaw czopów skrętu - 8550 mm
Masa służbowa lokomotywy - 80 000 kG (80 ton)
Nacisk zestawu kołowego na tor - 20 000kG
Średnica kół - 1250 mm
Typ silników trakcyjnych - EE541A
Moc godzinna - 2080 kW
Moc ciągła - 2000 kW
Przełożenie przekładni głównej - 79:18
Prędkość konstrukcyjna - 125 km/h

  EU07 - to 4-osiowy elektrowóz o mocy ciągłej 2000 kW i prędkości 125 km/h. Lokomotywa ma długość
15,915 m, i masę ok. 80 ton (Dokładniejsze dane techniczne Patrz EU06). Lokomotywy serii EU07 produkowane były na licencji angielskiej lokomotywy elektrycznej, której kilkanaście egzemplarzy jest używane na PKP i ma oznaczenie EU06 (wszystkie lokomotywy EU-06 stacjonują w lokomotywowni Kraków Prokocim). Elektrowozy serii EU07 produkowano w latach 1965-1974 we Wrocławskim Pafawagu, oraz w latach osiemdziesiątych w poznańskiej fabryce im. Hipolita Cegielskiego.

Inne zdjęcia EU07 można zobaczyć w galerii.
 

  W wyniku modernizacji przekładni lokomotywy EU07, uzyskano lokomotywę o prędkości max. 140km/h, otrzymała
ona oznaczenie EP08, wykonano 14 lokomotyw. Pozostałe dane takie jak w EU07.

Zdjęcia EP08 można zobaczyć tutaj.
 
 

  Najmłodsza polska lokomotywa elektryczna (oczywiście nie licząc EU11 i EU43), projekt powstał pod koniec lat siedemdziesiątych, Dwa prototypy wykonano w 1988, seryjna produkcja ruszyła w 1990 roku, wykonano 47 lokomotyw.    Moc elektrowozu wynosi 2920 kW, prędkość maksymalna 160 km/h. Niestety lokomotywa ta już od momentu wprowadzenia jest konstrukcją przestarzałą, dodatkowo w obrębie tej jednej serii wprowadzano kolejne ulepszenia, tak wiec prawie każdy elektrowóz jest inny, co zwiększa koszty napraw i powoduje utrudnienia w eksplatacji. Niezbędna jest unifikacja tej serii poprzez dostosowanie wszystkich elektrowozów do numeru 047. Lokomotywy EP09 stacjonują w dwóch lokomotywowniach Warszawa Olszynka Grochowska (Zakład Taboru Warszawa) oraz Kraków Prokocim (Zakład Taboru Kraków).

Więcej zdjęć lokomotywy EP09 można obejrzeć w galerii foto.

EU11 - to uniwersalny 4-osiowy  elektowóz przystosowany więc do prowadzenia pociągów pasażerskich i towarowych.   Elektrowóz ma moc 6000kW, prędkość maksymalna 220 km/h. Lokomotywa ta jest prawie identyczna z EU43. Podstawowa różnica EU11 jest lokomotywą jednosystemową. Więcej informacji tutaj.

  ET21 -to 6-osiowa lokomotywa elektryczna o mocy 2400 kW.
Produkowana we Wrocławskim Pafawagu od 1957 r.(jako typ 3E), następnie od numeru 72 zmodernizowana(oznaczona symbolem 3E/1). W zasadzie była przenaczona do prowadzenia pociagów towarowych (2300 t z predkością 80 km/h) jak również pociągów osobowych (650 t z prędkością 100 km/h).

  ET22- Projekt lokomotywy ET22(201E) opracowano już w połowie lat sześćdziesiątych. Wiele zespołów a więc: silnik trakcyjny, zestawy kołowe, aparaturę pneumatyczną i elektryczną, przetwornice zastosowane tego samego typu co w lokomotywie EU07. Pudło lokomotywy opiera się na wózkach za pomocą ośmiu podpór metalowo-gumowych, tworzących II stopień usprężynowania. W pierwszej serii pojazdów tzw. "belkowcach" (do numeru 122) pudło spoczywało na podporach gumowych za pośrednictwem belek i wieszaków, ale wiekszość tych pojazdów została już skasowane a niektóre z nich przebudowano w ramach napraw głównych. Zastosowane połączenie pudła z wózkami w ET22 na pewne wady są to nadmierna sztywność pojazdu, skłonność do wężykowania wózków przy większych prędkościach, dodatkowo lokomotywy te nazbyt często się wykolejają. W latach 1969-1989 wrocławski "Pafawag" dostarczył PKP aż 1183 lokomotyw serii ET22, są wiec one najliczniejszą serią lokomotyw na PKP. Najwięcej lokomotyw tego typu stacjonuje w MT Łódź 128 sztuk.

DANE TECHNICZNE lokomotywy elektrycznej ET22

Układ osi - CoCo
Długość całkowita - 19240 mm
Rozstaw osi skrajnych lok. -13800 mm
Baza wózka - 3500 mm
Masa służbowa lokomotywy - 120 000 kG (120 ton)
Średnica kół - 1250 mm
Napięcie obwodów rozrządu - 110 V
Typ silników trakcyjnych - EE541A
Moc ciągła jednego silnika - 500 kW
Moc ciągła lokomotywy - 3000 kW
Przełożenie przekładni głównej - 79:18
Prędkość maksymalna - 125 km/h

Więcej zdjęć lokomotywy ET22 można obejrzeć w galerii foto.

  Dwuczłonowa lokomotywa elektryczna używana głównie do obsługi ciężkich pociągów towarowych na magistrali węglowej.
Konstrukcja jest połączeniem dwóch lokomotyw EU05, i każda z sekcji może pracować jako samodzielny pojazd.
  Lokomotywy zostały dostarczone przez zakłady Skoda w latach 1975/1976 (30 lokomotyw) i w 1978 ( 30). Wszystkie lokomotywy stacjonują w lokomotywowni Bydgoszcz Wschód. Seria jest w trakcie stopniowej likwidacji.

DANE TECHNICZNE lokomotywy elektrycznej ET40

Układ osi - BoBo + BoBo
Długość całkowita - 34420 mm
Rozstaw osi skrajnych lok. -28710 mm
Baza wózka - 3330 mm
Masa służbowa lokomotywy - 164 000 kg (164 tony)
Średnica kół - 1250 mm
Napięcie obwodów rozrządu - 48 V
Typ silników trakcyjnych - 7 AL 4846ZT
Moc ciągła jednego silnika - 510 kW
Moc godzinna lokomotywy - 4680 kW
Moc ciągła lokomotywy - 4080 kW
Przełożenie przekładni głównej - 84:29:27
Prędkość maksymalna - 100 km/h

 

 W 1990 jedna z lokomotyw ET40 (ET40-41) została próbnie przystosowana do prędkości 160 km/h. Dokonano tego poprzez zmianę przekładni. Celem tej modernizacji było prowadzenie przez tak przerobione lokomotywy ciężkich pociągów ekspresowych na CMK, zamiast używanych dotychczas EP05 w podwójnej tracji. Jednak była to próba nieudana głównie dlatego ze lokomotywa sprawiała trudności w prowadzeniu przy dużej prędkości, trudne było utrzymanie prędkości 160 km/h, lokomotywa łatwo przekraczała ustaloną dozwoloną prędkość.
 
 

EU43 - to uniwersalny 4-osiowy dwusystemowy elektowóz przystosowany więc do prowadzenia pociągów pasażerskich i towarowych. Lokomotywa może być zasilana z sieci o napięciu 3kV oraz 15 kV prądu zmiennego. Elektrowóz ma moc 6000kW, prędkość maksymalna 220 km/h. Więcej informacji tutaj.
 
 

Dane pochadzą z czasopisma "Świat kolei"  ," Modele kartonowe wagonów i lokomotyw" T. Dąbrowski, TTS oraz z własnych informacji..
 
 

Powrót do strony Polskie Koleje Państwowe

Powrót na stronę główną