Skrzyżowanie jednopoziomowe drogi i toru
Zależnie od kategorii, skrzyżowanie drogi z linią kolejową może być niestrzeżone,
z sygnalizacją ostrzegawczą lub strzeżony (z zaporami elektrycznymi lub ręcznymi).
Skrzyżowanie niestrzeżone stosuje się gdy kategorie linii kolejowej
i/lub drogi ją przecinającej są niskie (albo gdy pieniędzy brakuje :-)
Model takiego przejazdu jest najprostszy, należy:
- wykonać 2 płyty przejazdowe, wąskie na zewnątrz i szeroką wewnątrz szyn
(z bali drewna lub z prefabrykatów betonowych, w modelu z kartonu)
- nie należy przesadzać z realizmem
bo pociąg się wykolei lub zachaczy sprzęgiem (lepiej jeśli płyta jest nisko
i oddalona od szyn o więcej niż szerokość obręczy);
- wykonać znaki drogowe oraz kolejowe - najłatwiej narysować je np. w CorelDRAW
i wydrukować w odpowiedniej skali na drukarce atramentowej, następnie przykleić
do kawałka pomalowanej na czarno lub szaro szyny, którą wciskamy w nawiercony
otwór;
- nie zapomnijmy o postarzeniu przejazdu (ślady smarów itp).
Przejazd strzeżony z zaporami możemy wykonać wyzwalany automatycznie przez
pociąg, lub ręcznie. To ostatnie rozwiązanie jest proste, jeśli kupimy
gotowy mechanizm podnoszenia drągów. Niestety, fabryczne modele są
na ogół brzydkie i przewymiarowane (zwłąszcza przeciwciężary),
wiąże się to z możliwością ich używania w modelu rozkłądanym a nie tylko na makiecie
oraz stosowaniem cewki wciągającej.
Ponadto elektromagnetyczny napęd działa nienaturalnie szybko.
Lepiej będzie zrobić wszystko samemu, wykorzystując do napędzania
drągów silnik elektryczny z przekłądnią (np. z jakiejś zezłomowanej lokomotywy).
Proszę o info jeśli ktoś coś takiego zrobi.
Przejazd z sygnalizacją ostrzegawczą (a także przejazd z zaporami jeśli jesteśmy
leniwi) powinien być wyzwalany samoczynnie tak jak to jest w oryginale.
Sygnalizacja powinna się włączać długo przed przejazdem pociągu, a wyłączać
gdy ostatni wagon minie skrzyżowanie. Sygnalizacja jest na ogół
zarówno dzwiekowa (gong) jak i świetlna (jedno lub dwa migające czerwone
światła, jeśli dwa to migają naprzemian).
Każdy to zapewne widział lub chociażby słyszał (typowy przykłąd
na efekt Dopplera), a wygląda to tak jak na zdjęciu:
Na tym zdjęciu widać że kiedyś były tu zapory. Oczywiste jest chyba, że model
przejazdu z automatyczną sygnalizacją lub półrogatkami nie powinien się znalezć na
makiecie z epoki niższej niż IV-ta.
W epoce III-ciej dopiero eksperymentowali z tego typu automatyką, jak można zobaczyć na
archiwalnym zdjęciu z kolekcji Andrzeja Massela,
przy okazji warto się przyjrzeć starej lampie przejazdowej.
Jak zmusić zapory lub sygnalizację aby działąła zgodnie z oryginałem?
W przypadku ruchu po torze wyłącznie w jednym kierunku sprawa jest banalna -
montujemy styk włączający daleko od przejazdu, a wyłączający niedaleko
za przejazdem (ale na tyle daleko żeby długi pociąg zdążył zjechać z przejazdu).
Nie jest to może zbyt eleganckie (lokomotywa luzem przytrzyma sygnalizacje
zbyt długo), ale proste w realizacji.
W przypadku linii jednotorowje dwukierunkowej sprawa się komplikuje,
bo trzeba zapewnić logikę następstw. Nie znalazłem zadowalających rozwiązań
w literaturze modelarskiej. Rzut oka na rysunek c
uzmysławia nam, że zapory lub sygnalizacja będą działać na krótko
przed przyjazdem i na długo po przejezdzie pociągu. Gdy zamienimy kolejność
styków to tylko pogorszymy sytuację i w ogóle nie bedzie to działało
prawidłowo.
Zapraszam do zapoznania się z próbą obejscia tego rozwiązania przy użyciu
układów cyfrowych TTL
Sygnalizację dzwiękową można wykonać przy użyciu dzwonka zasilanego przez transformator
6.3V~. Napięcie to przyda sie po wyprostowaniu i stabilizowaniu do zasilania układów
cyfrowych TTL. Cewkę dzwonka włączać można przez kontaktron zasilany tranzystorem
lub bramką OC
Sygnalizację świetlną wykonujemy za pomocą czerwonych LED
przymocowanych do słupa i odpowiednio ucharakteryzowanych i pomalowanych. Słup można
wykona w dolnej części z pustego wkładu od długopisu lub skleić z papieru
(najlepiej z wydrukowanymi czerwono-białymi pasami), gorna część słupa z drutu miedzianego 1mm.
Opracował: McZapkie
Do głównej strony JTZ